عناصر اصلی طراحی گرافیک در تولید محتوای الکترونیکی

درست است که محتوا پادشاه است، اما بدون یک طرح بندی دقیق و ساخت یافته، تولید محتوای الکترونیکی شما نمی تواند تاثیرموثری به یادگیرنده ها ارائه دهد. شما برای بودن در صنعت آموزش الکترونیک لزوما نیازی نیست که یک متخصص طراحی گرافیک باشید. با این حال، برای موفقیت باید یک درک پایه ای از نکات اصلی طراحی داشته باشید.

زیبا شناختی معادل واژه  استتیک در زبان لاتین است و از واژه یونانونی استتکیوس برگرفته شده است . شکی وجود ندارد که هنر پیوندی ناگسستنی با مفهوم زیبایی دارد و از دیدگاه هنر زیبایی شناختی را به عنوان « حس و درک روابط لذت بخش میان عناصر پدیده ها » تعریف میکند . به عقیده برخی از هنرمندان ، زیبا شناختی یک مفهوم شخصی است و هرکس درک و احسا خاص خود را نسبت به پدیده ای که زیبا نامیده می شود.

عناصر اصلی طراحی گرافیک در تولید محتوای الکترونیکی

برخی از مهمترین عناصری بصری که درطراحی محتوای آموزشی کاربرد دارد عبارتند از :

◆ نقطه ، خط ، شکل ، رنگ ، فضا

ساده ترین و کوچکترین و تجزیه ناپذیرترین عنصر درارتباط بصری است و به عنوان اولین عنصر درراه شناخت مبانی ارتباط بصری مورد ملاحظه قرار میگیرد. نقطه ها در ترکیب بندی بصری دارای اثر و انرژی هستند و می توانند چشم بیننده را به خود جلب نمایند. از لحاظ بصری تاثیر نقطه ها به موقعیت و اندازه آنها دریک ترکیب بندی بستگی دارد .

خاصیت جلب کنندگی عنصر نقطه در طراحی محتوای آموزشی بسیار با اهمیت است . می توان از نقطه برای جلب توجه خواننده به فهرست مطالب اصلی ، عنوان های مهم یا مواردی مانند اینها استفاده کرد . میتوان از نقطه به عنوان یک علامت یا راهنما استفاده کرد تا خواننده به مطالب اصلی و مهم محتوا دست پیدا کند .چند نقطه پی در پی ، خاصیت اتصالی پیدا میکنند و تشکیل خط یا شکل را میدهند و می توان با به کار بردن نقاط درکنار هم ، نوعی حس امتداد را دربیننده القا کرد و وی را به مطالب مهم دیگری در محتوای الکترونیکی و آموزش مجازی رهنمون شد.

 

آشنایی با گروه تولید محتوای الکترونیکی

با توجه به گستردگی فرایند طراحی و تولید یک محتوای الکترونیکی، معمولاً این کار به صورت تیمی و گروهی و با تقسیم وظایف میان افراد مختلف انجام می‌شود. در اینجا به مهم‌ترین افرادی که در تهیه یک پروژه چند‌رسانه ای نقش ایفا می‌کنند اشاره می‌شود:

۱- مدیر پروژه در تولید محتوای الکترونیکی:

نقش مدیر یا تهیه کننده، عمدتاً مالی و تشکیلاتی است. وظیفه اصلی وی، گفت‌وگو و هماهنگی با عوامل پروژه، تهیه منابع مالی، ابزارها و تجهیزات مورد نیاز پروژه می‌باشد.

نکته: انتخاب دیگر اعضای گروه نیز بر عهده ی مدیر است.

۲- کارشناس علمی و موضوعی:

کارشناس علمی، وظیفه بررسی صحت و درستی محتوای تهیه شده با موضوع تعیین شده را دارد.

مثلاً: برای آموزش ریاضی باید حتماً یک متخصص ریاضی به عنوان کارشناس در گروه حضور داشته باشد.

نکته: فراموش نکنید که هدف از تولید محتوای الکترونیکی، بهبود فرایند یادگیری است. لذا در انتخاب کارشناس علمی حساس باشید.

۳- طراح و تکنولوژیست آموزشی:

تکنولوژیست آموزشی محتوای بررسی و جمع‌آوری شده توسط کارشناسان موضوعی را دریافت کرده و سعی می‌کند با ارائه راهکار و شیوه مناسب، آن را برای استفاده در پروژه طوری آماده‌سازی کند که تأثیرگذاری بیشتری بر مخاطب داشته باشد. برای نمونه اگر قرار است «طراحی سایت» آموزش داده شود، پیشنهاد می‌کند که در ابتدای آموزش، چند صفحه‌ی وب معروف و مشهور نمایش داده شود.

۴- گرافیست تولید محتوای الکترونیکی:

با توجه به اینکه طراحی گرافیکی مناسب و داشتن ظاهر زیبا، تأثیر زیادی در جذب مخاطب دارد، وظیفه اصلی گرافیست، طراحی پوسته گرافیکی پروژه شامل پس‌زمینه، منوها، دکمه‌ها، لوگوها، آیکن‌ها و… است.

۵- متخصص پویانمایی (انیماتور) ، صدا و ویدئو:

فردی است که با توجه به نیازهای گروه، توانایی تولید و ویرایش انیمیشن، صدا یا ویدئوها را دارد.

۶- برنامه‌نویس:

برنامه نویس، عناصر و اجزای تولید شده توسط دیگران را تحویل گرفته و بر اساس طرحی که تکنولوژیست آموزشی و کارشناس محتوایی ارائه داده‌اند، آن‌ها را یکپارچه‌سازی کرده و به صورت یک نرم‌افزارآموزشی منتشر می‌کند.

نکته: حضور افراد مذکور در گروه تولید محتوای الکترونیکی به شدت توصیه می‌شود.

 

نکات مهم در طراحی گرافیکی آموزش الکترونیکی

1 – توجه به نقاط کانونی در تولید محتوای الکترونیکی

هدف نهایی طراحی گرافیک این است که توجه یاد گیرنده را به مهم ترین عناصر دوره آموزش آنلاین جلب کند و برای او اصل موضوع را نسبت به فرعیات مهم تر جلوه دهد. به همین ترتیب، شما باید بدانید که روی هر صفحه کدام عناصر باید برجسته شوند تا بتوانید از این طریق یادگیرنده را هدایت کنید.

2 – همیشه باید یک دلیل برای استفاده از هر منبعی داشته باشید

هر منبعی که در طراحی گرافیک استفاده می کنید باید دلیل داشته باشد. تصاویر و گرافیک هایی که به موضوع مرتبط هستند را انتخاب کنید، به جای آن که فقط به زیبایی آن ها توجه کنید. 

3 – هماهنگی به جای آشفتگی

کلید موفقیت در طراحی گرافیکی، استفاده از عناصر گرافیکی کمتر است. شما باید یک پالت رنگ خاص انتخاب کنید و فقط با آن کار کنید تا احتمال سردرگمی یادگیرنده ها را به حداقل برسانید. صفحات و اسلاید های دوره آموزش الکترونیک خود را با مجموعهای گیج کننده از تصاویر و عناصر گرافیکی شلوغ نکنید. 

4 – درهنگام انتخاب فونت، علاوه بر زیبایی به خوانایی آن نیز توجه کنید

فونت باید کل لحن دوره آموزش eLearning را تحویل دهد، اما هرگز نباید محور واقع شود. برای مثال، اگر شما به دنبال ایجاد یک ظاهر حرفه ای و زیبا هستید، فونت های تر و تمیز، واضح و مینیمال انتخاب کنید.

5 – تعادل ایجاد کنید، اما از فضای خالی نترسید

وجود فضای خالی و سفید در صفحه نمایش اصلا چیز بدی نیست. چون یاد گیرنده محتوای آموزش مجازی را از راست به چپ می خواند، بیشتر اطلاعات مربوطه را در سمت راست صفحه نمایش قرار دهید و با چیدن عکس ها در سمت چپ در صفحه تعادل برقرار کنید

6 – هارمونی و هماهنگی طراحی هرگز نباید قربانی خلاقیت شود

 ابزار طراحی گرافیک و عناصر مورد استفاده شما باید پیام کلی دوره آموزش مجازی را منتقل کند، و به هدف یادگیری کمک کند. هر بخش در نگاه کلی و حسی که می دهد باید با دوره آموزش الکترونیک متناسب باشد و به یاد گیرنده کمک کند تا به راحتی مهارت ها و دانش هایی که ارائه می کنید را دریافت کند. پس خلاق و نوآور باشید، اما در عین حال سادگی و صراحت را تا جای ممکن حفظ کنید.

 

7 – نویگیشن را ساده و سر راست نگه دارید

دکمه NEXT را فقط به خاطر طراحی مخفی نکنید و یا آیکون هایی ایجاد کنید که نوآورانه و خلاقانه باشند، به طوریکه کاربران متوجه نشوند که آن ها در واقع آیکون نویگیشن هستند. یادگیرنده ها باید بتوانند بدون هیچ گونه سرخوردگی یا سردرگمی قادر به حرکت در دوره آموزش آنلاین باشند. این مسئله برای لینک ها هم صدق می کند

8 – از بزرگ کردن بلوک های متنی خودداری کنید

 بلوک های متنی بزرگ، حوصله فراگیران را سر می برد و باعث می شود که آن ها از روند یادگیری دور شوند، و این به آن معناست که قادر به دستیابی و حفظ دانش به طور موثر نخواهند بود.

 اصول چیدمان درتولید محتوای الکترونیکی و آموزش مجازی

◆ اصل شباهت درتولید محتوای الکترونیکی و آموزش مجازی

طبق این اصل ، پدیده هایی که باهم مشابه هستند بهتر درک و در نتیجه بهتر آموخته می شوند. لذا با استفاده ازاین اصل می توان مطالب هم معنا و هم شکل و یکنواخت را درکنار هم قرار داد و با تصاویر نیزی که از نظر شباهت معنایی و ظاهری با آن متن هم نوایی دارند ترکیب کرد تا ضمن ایجاد نوعی ثبات در ترکیب بندی ، یادگیری محتوای آموزشی را نیز تسهیل کرد .

◆ اصل مجاورت در تولید محتوای الکترونیکی و آموزش مجازی

طبق این اصل ، پدیده هایی که درکنار هم قرارگرفته اند نسبت به پدیده هایی که از هم فاصله دارترند بهتر درک و آموخته می شوند . طراح محتوای آموزشی باید مطالب مرتبط محتوای خود را به گونه ای شکل و فرم داده و در کنار هم قرار دهد تا از نظر مکانی به نوعی مجاور هم قرار بگیرند و یادگیری را تسهیل نمایند .

 

◆ اصل شکل و زمینه در تولید محتوای الکترونیکی و آموزش مجازی

یکی ازاصول مهم دیگر گشتالت اصل شکل و زمینه است و بیانگیر این مطلب است که پدیده هایی که درزمینه خود برجسته ترو جلوه گری بیشتری داشته باشند بهتر درک و آموخته خواهند شد. درارتباط بااین اصل طراح محتوا می تواند روش های کاربردی خوبی را برای طراحی محتوای آموزشی خود استخراج نمایید.

◆ استفاده از روش مخلوط کردن درتولیدمحتوای الکترونیکی و آموزش مجازی

 روش های گوناگونی که متن و نوشته را میتوان دریکدیگر مخلوط کرد میتواند به عنوان یک روش سازمان دهی یا روش ترکیب بندی محتوایی مورد ملاحضه قراربگیرد این روش بنابراین میتواند طراحان محتوا را با ابزارهایی به نام روش های مخلوط کردن برای برقراری رابطه فضایی میان دو عنصر اصلی محتوا (یعنی متن و تصویر)تجهیز نمایند . یکی ازروش های مخلوط کردن «اتحاد »نامیده می شود 

امیدواریم که این نوشته توانسته باشد شما را برای تولید محتوای الکترونیکی کمک کند اگر سوال و انتقادی دارید حتما با تیم آپکاد در ارتباط باشید و از مشاوره رایگان ما بهره مند شوید .